Adam Mickiewicz wydał utwór „Świtezianka” w tomie „Ballady i romanse” w 1822 roku w Wilnie. Był to moment przełomowy dla polskiej literatury, początek nowej epoki – romantyzmu. „Świtezianka” należy do nowego gatunku literackiego, utworzonego przez Mickiewicza – ballady romantycznej. Opowiada ona historię chłopca zwanego Strzelcem i dziewczyny zamieszkującej jezioro Świteź, która wystawia na próbę miłosne deklaracje zakochanego chłopca. Posłuchajmy utworu w interpretacji Andrzeja Matula.